Hăm ở trẻ sơ sinh

Hăm tã ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Hăm tã là một vấn đề phổ biến mà nhiều bậc phụ huynh gặp phải trong những tháng đầu đời của trẻ sơ sinh. Đây là tình trạng da bị viêm nhiễm, gây đỏ, sưng tấy và đau rát, thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc với tã. Mặc dù hăm tã không phải là một bệnh lý nguy hiểm, nhưng nếu không được điều trị đúng cách, nó có thể làm trẻ cảm thấy khó chịu và ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của trẻ.

Nguyên nhân gây hăm tã ở trẻ sơ sinh

1. Tiếp xúc lâu dài với nước tiểu và phân
   Một trong những nguyên nhân chính gây hăm tã ở trẻ sơ sinh là việc da trẻ tiếp xúc lâu dài với nước tiểu và phân. Khi tã không được thay kịp thời, nước tiểu và phân sẽ tiếp xúc với da của trẻ, tạo ra môi trường ẩm ướt và làm da dễ bị tổn thương. Các chất hóa học trong phân và nước tiểu có thể gây kích ứng da, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm.
2. Sử dụng tã quá chật hoặc quá rộng
   Tã quá chật hoặc quá rộng đều có thể làm da trẻ bị cọ xát và gây kích ứng. Tã chật có thể khiến da bị bí bách, trong khi tã rộng có thể làm tã trượt ra khỏi vị trí, tạo ra những vết trầy xước hoặc nứt nẻ trên da trẻ. Đặc biệt, ở những vùng có nếp gấp như bẹn, đùi, vùng bụng, việc đeo tã không vừa vặn có thể tạo ra các vết hăm dễ dàng.
3. Chất liệu tã kém chất lượng
   Một số loại tã có thể chứa các hóa chất hoặc chất tẩy trắng gây kích ứng cho da trẻ. Những chất này khi tiếp xúc với da có thể làm tổn thương lớp bảo vệ tự nhiên của da và gây ra viêm nhiễm. Bởi vậy, cha mẹ cần chọn những loại tã có chất liệu mềm mại, an toàn và không chứa các hóa chất độc hại.
4. Dị ứng với các sản phẩm chăm sóc da
   Một nguyên nhân khác gây hăm tã là sự dị ứng với các sản phẩm chăm sóc da như kem chống hăm, bột phấn hoặc các chất tẩy rửa dùng để giặt tã. Những sản phẩm này có thể gây dị ứng hoặc kích ứng da trẻ, đặc biệt là khi sử dụng không đúng cách hoặc quá mức.
5. Sự thay đổi trong chế độ ăn uống của mẹ hoặc bé
   Chế độ ăn uống của mẹ (nếu mẹ đang cho con bú) hoặc bé (nếu bé đã ăn dặm) cũng có thể ảnh hưởng đến tình trạng hăm tã. Một số loại thực phẩm có thể thay đổi thành phần nước tiểu hoặc phân của bé, làm gia tăng nguy cơ kích ứng da. Ví dụ, khi bé ăn thức ăn có nhiều axit hoặc các thực phẩm dễ gây dị ứng, phân của bé có thể có tính axit cao, dễ gây kích ứng da.

Dấu hiệu nhận biết hăm tã ở trẻ sơ sinh

Dấu hiệu hăm tã có thể xuất hiện nhanh chóng và trở nên nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Những dấu hiệu thường gặp bao gồm:

1. Da đỏ, sưng tấy
   Đây là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của hăm tã. Vùng da tiếp xúc với tã, đặc biệt là ở vùng bẹn, mông, đùi, có thể trở nên đỏ ửng, sưng tấy và nóng khi chạm vào.
2. Xuất hiện các vết loét, mụn nước
   Nếu hăm tã không được điều trị, các vùng da bị tổn thương có thể phát triển thành vết loét, mụn nước hoặc vết nứt, gây đau đớn cho trẻ khi chạm vào hoặc khi thay tã.
3. Trẻ quấy khóc, khó chịu
   Khi bị hăm tã, trẻ có thể cảm thấy đau rát và khó chịu, dẫn đến quấy khóc nhiều hơn. Trẻ cũng có thể trở nên cáu kỉnh và không muốn nằm trong tã.
4. Da bị bong tróc
   Trong trường hợp hăm tã nặng, vùng da bị tổn thương có thể bị bong tróc, tạo ra các mảng da khô và đỏ.

Cách điều trị và phòng ngừa hăm tã

1. Thay tã thường xuyên
   Thay tã cho trẻ ít nhất mỗi 2–3 giờ một lần hoặc ngay khi tã bị ướt hoặc bẩn. Điều này giúp giảm thiểu thời gian tiếp xúc của da với nước tiểu và phân, từ đó hạn chế nguy cơ bị hăm.
2. Vệ sinh sạch sẽ vùng da tiếp xúc với tã
   Khi thay tã, cần rửa sạch vùng da tiếp xúc với tã bằng nước ấm và lau khô bằng khăn mềm. Tránh dùng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa có mùi hương mạnh, vì chúng có thể gây kích ứng da. Nên sử dụng các loại khăn ướt không chứa cồn và không có hương liệu.
3. Dùng kem chống hăm
   Các loại kem chống hăm có thể giúp bảo vệ da khỏi tác động của nước tiểu và phân, đồng thời giảm nguy cơ viêm nhiễm. Kem chống hăm có chứa oxit kẽm hoặc các thành phần tự nhiên như dầu dừa sẽ giúp làm dịu và làm mềm da.
4. Chọn tã phù hợp
   Lựa chọn tã phù hợp với kích cỡ và chất liệu an toàn cho da trẻ. Tã cần phải có khả năng thấm hút tốt và không gây cọ xát mạnh vào da trẻ. Cha mẹ nên chọn các loại tã có chất liệu mềm mại và thông thoáng để giảm nguy cơ hăm tã.
5. Để da bé thông thoáng
   Để da của bé được khô ráo và thông thoáng là một biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa hăm tã. Sau mỗi lần thay tã, cha mẹ có thể để trẻ nằm không tã trong vài phút để da khô hoàn toàn. Điều này giúp hạn chế môi trường ẩm ướt, dễ phát sinh vi khuẩn gây hăm.
6. Cẩn thận với các sản phẩm chăm sóc da
   Tránh sử dụng quá nhiều sản phẩm như bột phấn, kem dưỡng da hoặc xà phòng chứa hóa chất mạnh trên vùng da của trẻ. Các sản phẩm này có thể gây kích ứng hoặc làm tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến hăm tã.
7. Chăm sóc khi trẻ bị hăm tã
   Nếu trẻ đã bị hăm tã, cha mẹ cần thay tã thường xuyên hơn và sử dụng các sản phẩm trị hăm tã như kem hoặc thuốc mỡ chứa oxit kẽm. Trong trường hợp hăm nghiêm trọng, trẻ có thể cần đến sự chăm sóc y tế từ bác sĩ.

Kết luận

Hăm tã là một vấn đề khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu cha mẹ biết cách chăm sóc da trẻ đúng cách. Việc thay tã thường xuyên, giữ cho vùng da khô ráo, và sử dụng các sản phẩm an toàn cho da sẽ giúp hạn chế tình trạng hăm tã. Nếu tình trạng hăm tã không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng, cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp.